Thói quen của cha mẹ chính là thủ phạm làm cả hàm răng sữa của con bị mủn nát

Ông bà ta có câu “Cái răng, cái tóc là góc con người”, điều đó hoàn toàn đúng, nhất là đối với các bé gái. Một hàm răng đẹp, trắng sáng và đều đặn sẽ giúp con có một nụ cười rạng rỡ, đầy sức sống. Ngoài một số ít trẻ may mắn có hàm răng đẹp tự nhiên, đa số đều cần được chăm sóc kỹ lưỡng ngay từ nhỏ để giữ được vẻ đẹp đó.

Một đồng nghiệp của tôi có hàm răng trắng và đều, nhìn rất cuốn hút. Dù cô ấy không nổi bật về nhan sắc nhưng nụ cười của cô rất có duyên. Khi hỏi thì mới biết, đó là kết quả của việc mẹ cô đã chăm sóc răng cho con rất kỹ từ khi còn nhỏ. Mẹ cô dạy con vệ sinh răng miệng từ sớm, tập cho con chải răng đúng cách sau mỗi bữa ăn, không dùng tăm xỉa răng. Bà còn theo dõi tiến trình mọc răng, xử lý răng sâu và nhổ kịp thời để không gây lệch hàm. Quả là một quá trình công phu.

Việc chăm sóc răng miệng cho trẻ nên bắt đầu từ rất sớm, ngay từ khi chiếc răng sữa đầu tiên mọc. Tôi từng đọc nhiều bài viết nói rằng nguyên nhân khiến răng trẻ bị mủn nát chính là do thói quen bú đêm. Bản thân tôi xuất thân từ gia đình có gen răng không đẹp, cả chồng tôi cũng vậy, nên tôi rất chú trọng việc chăm răng cho con. Khi con được 1 tuổi, tôi quyết định cai sữa đêm.

Ngay từ khi con mọc chiếc răng đầu tiên, do chưa thể chải răng hay súc miệng, tôi dùng gạc rơ lưỡi quấn vào tay, nhúng nước ấm để nhẹ nhàng chà lên răng con. Sau mỗi lần như vậy, những mảng bám vàng hoặc trắng đục trên răng đều được làm sạch. Đặc biệt là từ khi con bắt đầu ăn dặm, việc vệ sinh răng càng cần thiết hơn do thức ăn, thịt, cá, rau củ dễ bám lại trên răng.

Trước khi đi ngủ, tôi thường cho con bú thật no để tránh thức dậy đòi bú đêm. Nếu con vẫn cựa quậy, tôi cho bú nước và bé lại ngủ tiếp. Chỉ sau khoảng 3 đêm là con không còn đòi bú ban đêm nữa. Nhờ vậy, đến nay khi con gần 3 tuổi, hàm răng của bé vẫn trắng đều và sạch đẹp.

Có rất nhiều cha mẹ vì không để ý đến thói quen của mình mà vô tình khiến cả hàm răng sữa của con bị hỏng. Như trường hợp bé hàng xóm của tôi, mới 26 tháng tuổi đã có 18 cái răng, nhưng tất cả đều sâu và mòn nát. Mẹ bé đưa con đến khám tại khoa Răng Hàm Mặt, Bệnh viện Nhi Đồng 1. Chị chia sẻ rằng từ khi bé hơn 1 tuổi, răng bắt đầu chuyển màu vàng, rồi mòn dần. Bé bú bình từ nhỏ và mỗi đêm đều bú 3 cữ. Chị không hề biết thói quen này chính là nguyên nhân gây nên tình trạng răng bị mủn.

Các bác sĩ cho biết, mỗi ngày đều có trẻ đến khám với hàm răng bị mủn nát hoàn toàn. Nhiều phụ huynh nghĩ rằng con bú sữa càng nhiều càng tốt nên hình thành thói quen cho con bú đêm. Nhưng khi trẻ vừa ngủ vừa bú, tốc độ nuốt sữa chậm, sữa đọng lại trong miệng và chỉ sau 5 đến 10 phút sẽ chuyển hóa thành axit phá hủy men răng. Khi quá trình này lặp đi lặp lại trong thời gian dài, men răng bị bào mòn, khiến trẻ đau nhức kéo dài, ăn uống kém, sụt cân. Khi thay răng vĩnh viễn, răng mọc không đều, xương hàm có thể bị lệch, biến dạng, ảnh hưởng đến thẩm mỹ khuôn mặt.

Bác sĩ khuyên mẹ nên bỏ hẳn cữ sữa đêm cho con. Nếu sợ con đói, khóc, sụt cân thì có thể tăng lượng sữa vào ban ngày để đảm bảo tổng lượng sữa không bị thiếu.

Hướng dẫn chăm sóc răng miệng cho trẻ từ nhỏ

Để con lớn lên có hàm răng khỏe đẹp, cha mẹ cần chăm sóc răng miệng ngay từ khi trẻ mới chào đời. Khi trẻ bắt đầu mọc răng, sau mỗi lần bú mẹ hoặc bú bình, mẹ nên dùng gạc quấn vào ngón tay trỏ để rơ răng cho trẻ.

Mẹ có thể nhúng miếng gạc vào nước đun sôi để nguội, sau đó nhẹ nhàng chà lên nướu răng để làm sạch mảng sữa bám. Tiếp đến, cần lau sạch mặt lưỡi vì sữa rất dễ đọng lại và sinh ra mùi hôi. Đây cũng là môi trường thuận lợi cho các loại nấm phát triển, trong đó phổ biến là nấm miệng hay còn gọi là “lưỡi mặt trăng”. Nên thực hiện các bước này sau khi trẻ bú khoảng 15 phút để tránh làm trẻ bị ói.

Sau khi bú bình, nên cho trẻ uống nước để làm trôi phần nào sữa còn đọng lại trong miệng.

Giai đoạn mọc răng sữa kéo dài từ 6 tháng đến khoảng 2 tuổi rưỡi. Khi trẻ mọc răng, nướu bị tổn thương, sưng đỏ và dễ nhiễm trùng, mẹ cần dùng gạc mềm làm sạch nhẹ nhàng vùng răng mọc. Khi trẻ đã mọc đầy đủ 20 chiếc răng sữa, mẹ nên tiếp tục vệ sinh răng như giai đoạn đầu, chà sạch mặt trong, mặt ngoài và mặt nhai của răng.

Từ 2 tuổi rưỡi trở lên, mẹ có thể tiếp tục dùng gạc hoặc bắt đầu tập cho trẻ đánh răng đúng cách. Cần chọn bàn chải lông mềm, đầu nhỏ phù hợp với miệng trẻ. Ban đầu có thể không dùng kem đánh răng, chỉ đánh với nước, sau đó chuyển sang kem đánh răng dành cho trẻ em. Kỹ thuật chải nên theo vòng tròn hoặc từ trên xuống, tránh chải ngang vì có thể làm răng mòn ở một số vị trí.

Giai đoạn thay răng sữa

Từ 7 đến 12 tuổi là giai đoạn thay răng sữa. Trẻ cần tiếp tục đánh răng sau mỗi bữa ăn. Ngoài ra, nên vệ sinh cả mặt lưỡi để làm sạch thức ăn thừa, giúp hơi thở thơm tho. Khi phát hiện răng lung lay, nên đưa trẻ đi khám nha sĩ.

Từ 12 tuổi trở đi, trẻ có thể sử dụng thêm tăm nước để làm sạch kẽ răng, chỉ nha khoa, nước súc miệng sát khuẩn hoặc làm thơm miệng.

Lưu ý đặc biệt từ bác sĩ

Cha mẹ tuyệt đối không nên tự nhổ răng cho trẻ tại nhà. Điều này có thể gây nhiễm trùng qua tay, chảy máu khó cầm nếu trẻ mắc bệnh về máu chưa phát hiện hoặc có khối u máu ở xương hàm. Ngoài ra, việc nhổ nhầm khi răng chưa đến thời điểm thay cũng có thể gây sai lệch trong quá trình mọc răng vĩnh viễn.