Tập đứng quá sớm có thể gây hại cho trẻ mà cha mẹ không ngờ tới

Một trong những sai lầm thường gặp của cha mẹ trong quá trình nuôi con là nóng vội muốn bé biết đứng, biết đi thật sớm
Thực tế, mỗi đứa trẻ đều có nhịp phát triển riêng biệt, và sự can thiệp quá sớm vào các cột mốc vận động có thể gây ra nhiều ảnh hưởng không tốt đến thể chất của con

Khi nào trẻ có thể tập đứng

Khả năng tập đứng thường đến theo một quá trình tự nhiên, thông qua sự phát triển dần dần về thể lực và sự phối hợp cơ – xương. Dưới đây là mốc thời gian phát triển vận động trung bình:

Từ 6 đến 10 tháng tuổi, bé bắt đầu biết vịn vào đồ vật, chạm tay lên thành cũi, ghế hoặc tay mẹ để nâng thân người lên khỏi mặt sàn. Đây là giai đoạn làm quen với tư thế đứng tĩnh

Từ 7 đến 13 tháng tuổi, nhiều bé bắt đầu có thể tự đứng vững hoặc bước những bước đầu tiên khi có người hỗ trợ. Tuy nhiên, không phải bé nào cũng có tốc độ phát triển giống nhau. Có bé biết đi từ 9 tháng, nhưng cũng có bé đến 15 tháng mới đứng vững

Do đó, cha mẹ không nên quá lo lắng nếu con chưa tập đứng cùng lúc với các bạn đồng trang lứa. Điều quan trọng hơn là quan sát thể trạng, phản xạ và sự hứng thú của bé thay vì áp đặt mốc phát triển cứng nhắc

Những nguy cơ nếu cho bé tập đứng quá sớm

Hệ xương của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ vẫn còn rất mềm, chưa phát triển đầy đủ để chịu được áp lực từ trọng lượng cơ thể. Nếu bé bị ép đứng khi xương chưa sẵn sàng, nguy cơ cong xương, biến dạng, đặc biệt là tình trạng chân vòng kiềng là rất cao

Tình trạng này càng dễ xảy ra ở những trẻ có trọng lượng lớn, cơ thể bụ bẫm hoặc bị thừa cân. Ngoài ra, việc đứng sai tư thế hoặc đứng quá lâu cũng khiến cơ bắp của bé bị mỏi, mất cảm giác an toàn và phản xạ chống đỡ tự nhiên bị ảnh hưởng

Về lâu dài, các sai lệch hình thể do tập đứng sớm có thể gây mất thẩm mỹ, giảm sự tự tin khi trẻ lớn lên, thậm chí làm tăng nguy cơ chấn thương khi bé bắt đầu đi lại hoặc vận động mạnh

Mỗi bé là một nhịp phát triển riêng

Điều quan trọng là bố mẹ không nên áp đặt mong muốn chủ quan lên tiến trình tự nhiên của con. Mặc dù trẻ cùng tháng tuổi nhưng thể trạng, cơ địa, tốc độ phát triển và môi trường sống của mỗi bé là khác nhau

Điều tốt nhất bố mẹ có thể làm là cung cấp cho con đầy đủ dinh dưỡng, đảm bảo giấc ngủ, không gian vận động an toàn và đủ thời gian để bé được trải nghiệm, khám phá theo cách riêng

Đừng vì thấy con người khác đã biết đứng, biết đi mà sốt ruột
Đừng vì mong con lớn nhanh mà bỏ qua sự cân bằng và an toàn

Một số lưu ý khi cho bé tập đứng

Quan sát phản ứng cơ thể của bé. Nếu bé hứng thú khi được bế đứng, phản ứng chân có lực đẩy nhẹ thì có thể bắt đầu cho bé đứng trong thời gian ngắn, có người đỡ

Chỉ nên tập đứng khi bé đã kiểm soát tốt đầu và cổ, biết lật, biết ngồi và có khả năng giữ thăng bằng trong thời gian ngắn

Tạo một khu vực an toàn để bé có thể vịn đứng, ví dụ như cạnh ghế sofa mềm, thành cũi thấp, thảm lót sàn có độ ma sát cao. Dọn gọn những vật sắc nhọn hoặc dễ đổ ngã quanh khu vực bé chơi

Không nên cho bé đứng quá lâu. Nên bắt đầu từ vài giây đến vài phút tùy sức của bé. Hãy để mọi thứ diễn ra nhẹ nhàng, không ép buộc

Lời kết

Tập đứng là một bước tiến quan trọng trong hành trình phát triển vận động của trẻ
Nhưng điều quan trọng không phải là sớm bao nhiêu, mà là đúng thời điểm, an toàn và phù hợp với thể trạng của từng bé

Bố mẹ đồng hành cùng con không phải để “chạy đua” với cột mốc phát triển
Mà là để tạo nên một môi trường nâng đỡ, hiểu con và tôn trọng nhịp phát triển riêng biệt của con

Chậm mà chắc, đúng thời điểm sẽ luôn là cách tốt nhất để bé lớn lên khỏe mạnh và tự tin hơn mỗi ngày