Con chậm nói chưa chắc là vấn đề, có khi đó là dấu hiệu con cực kỳ thông minh

Ông bà mình hay nói “chẳng có cái ngu nào giống cái ngu nào”. Nghe thì vui miệng, nhưng nghĩ lại, có những cái “ngu” thật đáng trách, nhất là khi mình mang thai mà lại thiếu hiểu biết.

Tôi mang thai đứa thứ hai đúng lúc đứa đầu mới vừa thôi nôi được một tháng. Khi ấy, kinh tế gia đình rất khó khăn. Tôi nghỉ việc giữa chừng trong lúc đang mang bầu, trong khi cả nhà bốn miệng ăn chỉ trông cậy vào đồng lương ít ỏi của chồng. Vì vậy, tôi quyết định dồn hết sức lo cho đứa con lớn trước rồi mới tính đến đứa bé trong bụng.

Nói thì nghe vô lý, nhưng khi lâm vào hoàn cảnh đó, tôi đã cắt giảm mọi khoản chi liên quan đến thai kỳ, từ sữa bầu, thuốc bổ như sắt, canxi, acid folic đến cả mũi tiêm uốn ván. Những lần khám thai hay siêu âm tôi cũng cố gắng hạn chế để tiết kiệm chi phí.

May mắn thay, nhờ được bà nội chăm sóc chu đáo nên tôi bù đắp được phần nào cho thai nhi. Đến ngày sinh, bé chào đời nặng 3,6kg, trong khi trước sinh tôi chỉ nặng có 42kg. Mọi người đều mừng rỡ vì bé trông bụ bẫm, khỏe mạnh.

Con lớn dần theo thời gian, nhưng đến khi con hai tuổi, tôi bắt đầu lo lắng. Trong khi mấy đứa cháu 1 tuổi đã bập bẹ suốt ngày thì con tôi hầu như không nói. Ngay cả từ đơn giản như “ba”, “mẹ” con cũng không nói tròn tiếng, chỉ ú ớ “a”, “ẹ”. Nhìn con vất vả phát âm từng từ khiến tôi nhiều đêm không ngủ được, chỉ nghĩ đến khoảng thời gian thai kỳ thiếu thốn mà dằn vặt bản thân.

Buồn nhất là không ai trong gia đình nội xem đó là chuyện cần quan tâm. Họ cứ trêu chọc con bằng những cái tên khó nghe như “Bi éc-pô”, mà tôi chẳng hiểu nổi nghĩa. Sau này mới biết từ ấy là cách gọi chệch của một đứa trẻ nói ngọng ở quê chồng. Nghe thế, tôi không chịu đựng nổi nữa.

Một lần, chú trong nhà gọi con bằng cái tên ấy, tôi đáp lại rằng con tôi có tên đàng hoàng và nếu không gọi đúng thì đừng gọi. Dù biết nói vậy sẽ làm chú phật lòng, nhưng là mẹ, tôi không thể im lặng khi con bị đùa cợt như thế. Trước kia tính tôi nóng, giờ có lẽ đã đằm hơn, chứ không thì tôi cũng chẳng biết sẽ phản ứng ra sao.

Thật sự, con tôi chậm nói, nói ngọng, và đi đâu cũng bị người ta trêu. Có người còn hỏi rằng liệu con có bình thường không, có bị tự kỷ hay không. Dù tôi biết rõ chậm nói có thể là một trong những biểu hiện của tự kỷ, nhưng tôi không thể tin đó là sự thật. Tôi cũng chưa đủ can đảm để đưa con đến trung tâm phục hồi chức năng hay trị liệu ngôn ngữ.

Trong lòng tôi lúc nào cũng như có một cuộc chiến. Mỗi khi thấy con chơi một mình, tôi lại lo lắng, kéo con ra chơi với anh. Có lúc con nói “cái kéo” thành “ái cúi”, tôi chỉ biết nuốt nước mắt. Có khi con lặp lại lời mẹ, tôi run vì vui mừng và lo lắng xen lẫn.

Tôi từng cố gắng dạy con đánh vần nhưng con không theo được. Những điều ấy cứ dày vò tôi mỗi ngày.

Nhưng rồi thời gian trôi, tám tháng sau khi tôi cho con đi mẫu giáo, điều kỳ diệu đã đến. Con bắt đầu thay đổi rõ rệt. Tuy vẫn còn nói chưa rõ hoàn toàn, nhưng con đã biết nói cả câu dài để diễn đạt mong muốn. Khi chơi xếp hình hay đóng vai, tôi nhận thấy con rất sáng dạ, thậm chí lanh lợi hơn cả anh trai.

Hôm nay, tôi tình cờ đọc được một bài viết về “Hội chứng Einstein”. Càng đọc tôi càng thấy con mình có quá nhiều điểm giống. Dù đây chỉ là tài liệu tham khảo, nhưng đọc xong tôi thấy lòng mình nhẹ đi rất nhiều. Tôi muốn chia sẻ để mẹ nào cũng có con chậm nói như tôi biết rằng, có khi con mình chỉ cần thêm thời gian và sự đồng hành đúng cách từ cha mẹ.

Theo tài liệu tôi đọc, trẻ có “Hội chứng Einstein” thường có những đặc điểm như sau:

Trẻ chậm biết tự đi vệ sinh, thường đến ba tuổi rưỡi hoặc bốn tuổi rưỡi mới kiểm soát được việc này. Trẻ thường gặp khó khăn trong việc hòa nhập với bạn bè thời điểm đầu.

Gia đình của trẻ thường có những người thông minh, làm trong các ngành kỹ thuật, toán học hoặc khoa học. Cha mẹ của trẻ thường là những người có tư duy phân tích tốt.

Trẻ có khả năng ghi nhớ rất tốt ngay từ khi còn nhỏ. Ghi nhớ của trẻ gần như ở mức siêu phàm.

Trẻ có khả năng phân tích vượt trội. Khi lớn hơn, các bé có thể giải được những bài toán khó hoặc câu đố mà nhiều trẻ cùng tuổi không thể làm được. Trẻ thích những hoạt động có tính logic như mô hình, con số.

Trẻ có khả năng tập trung rất cao. Khi đã thích điều gì đó, trẻ có thể say mê theo đuổi đến cùng.

Trẻ có sở thích rõ ràng và có phần chọn lọc. Các bé thường yêu thích âm nhạc và các hoạt động sáng tạo. Vì vậy thời điểm đầu có thể hơi lạc lõng trong lớp học, nhưng về sau, tài năng của trẻ sẽ bộc lộ rõ rệt.

Trẻ có ý chí mạnh mẽ và rất cứng đầu. Nếu không thích điều gì, trẻ sẽ bộc lộ rõ ràng và không dễ bị thuyết phục thay đổi.

Những đặc điểm này được đề cập trong cuốn sách “The Einstein Syndrome: Bright Children who Talk Late” của tác giả Thomas Sowell, tạm dịch là “Hội chứng Einstein: Những đứa trẻ sáng dạ nhưng nói muộn”. Tên gọi xuất phát từ việc nhà bác học Einstein cũng chỉ biết nói khi lên bốn tuổi và có những biểu hiện tương tự.

Tác giả Thomas Sowell đã nghiên cứu hai nhóm trẻ chậm nói, một nhóm có 46 trẻ và nhóm còn lại có 239 trẻ. Kết quả cho thấy một bộ phận trong số đó có trí tuệ vượt trội và những trải nghiệm phát triển rất giống với Albert Einstein.

Theo ông, những trẻ này có thể đang dành thời gian cho sự phát triển của bán cầu não trái để phát triển các kỹ năng phân tích trước khi ngôn ngữ được hoàn thiện. Điều này lý giải vì sao trẻ chậm nói nhưng sau đó lại bộc lộ tài năng đặc biệt.

Tác giả cũng lưu ý rằng hội chứng này xuất hiện chủ yếu ở các bé trai và yếu tố di truyền có vai trò đáng kể.

Nếu mẹ đang hoang mang vì con chậm nói, có lẽ điều quan trọng nhất là đừng quá vội lo sợ. Hãy quan sát, đồng hành và kiên trì. Có thể, điều mà con bạn cần chỉ là thời gian và một niềm tin vững vàng từ chính bạn – người mẹ của con.